สโตรก คือ? 4 สัญญาณ อาการสโตรก ที่คุณต้องรู้
สโตรก คือ ภาวะอันตรายที่ต้องรู้ทัน มาดู 4 สัญญาณอาการสโตรก พร้อมวิธีสังเกตและแนวทางป้องกันโรคหลอดเลือดสมองได้ทันเวลา
โรคหลอดเลือดสมอง หรือ “สโตรก” คือ หนึ่งในสาเหตุการเสียชีวิตและความพิการอันดับต้น ๆ ของโลก การรู้เท่าทันอาการสโตรกและการป้องกันตั้งแต่เนิ่น ๆ จึงเป็นสิ่งสำคัญที่ทุกคนควรรู้
สโตรก คือ อะไร?
สโตรก คือ ภาวะที่สมองขาดเลือดและออกซิเจน เนื่องจากหลอดเลือดที่ส่งเลือดไปยังสมองเกิดการอุดตันหรือแตก ส่งผลให้เซลล์สมองตายอย่างรวดเร็ว หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที อาจนำไปสู่ภาวะพิการถาวรหรือเสียชีวิตได้
โดยทั่วไป สโตรกแบ่งออกเป็น 3 ประเภทหลัก
- สโตรกจากการอุดตันของหลอดเลือด (Ischemic Stroke): พบได้บ่อยที่สุด เกิดจากลิ่มเลือดอุดตันทางเดินของเลือดไปยังสมอง
- สโตรกจากหลอดเลือดแตก (Hemorrhagic Stroke): เกิดจากหลอดเลือดในสมองแตก ทำให้เลือดไหลเข้าสู่เนื้อเยื่อสมอง
- ภาวะสมองขาดเลือดชั่วคราว (TIA): หรือมินิสโตรก เป็นสัญญาณเตือนก่อนเกิดสโตรกจริง โดยอาการจะหายไปภายในไม่กี่นาทีหรือชั่วโมง
4 สัญญาณอาการสโตรก ที่คุณต้องรู้ (จำง่ายด้วย F.A.S.T.)
การสังเกตอาการสโตรกให้เร็วจะช่วยให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาทันเวลา และลดความรุนแรงของผลกระทบได้ โดยใช้หลัก F.A.S.T. ดังนี้
- F (Face drooping): ใบหน้าหย่อน ด้านใดด้านหนึ่งของใบหน้าเริ่มเบี้ยว หรือยิ้มแล้วไม่สมดุล
- A (Arm weakness): แขนอ่อนแรง ยกแขนขึ้นแล้วแขนข้างหนึ่งตกลงมา
- S (Speech difficulty): พูดไม่ชัด พูดติดขัด หรือไม่สามารถพูดเป็นประโยคได้
- T (Time to call): หากพบอาการข้างต้น รีบโทรแจ้งสายด่วน 1669 ทันที
ความแตกต่างระหว่างสโตรกและหัวใจวาย
แม้ทั้งสองภาวะจะเกี่ยวกับการอุดตันของหลอดเลือด แต่สโตรกส่งผลต่อสมอง ในขณะที่หัวใจวายส่งผลต่อกล้ามเนื้อหัวใจโดยตรง สโตรกอาจเกิดจากลิ่มเลือดที่เริ่มจากหัวใจแล้วเดินทางไปอุดหลอดเลือดในสมอง
ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดอาการสโตรก
- โรคหัวใจ เช่น ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ
- ความดันโลหิตสูง
- คอเลสเตอรอลสูง
- เบาหวาน
- การสูบบุหรี่
- น้ำหนักเกินหรือขาดการออกกำลังกาย
สรุป: การรู้จัก “สโตรก คืออะไร” และสามารถสังเกต “อาการสโตรก” ได้ตั้งแต่เนิ่น ๆ เป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยลดความรุนแรงของโรคและเพิ่มโอกาสรอดชีวิต อย่าละเลยสัญญาณเตือนเล็ก ๆ เพราะการรีบเข้ารับการรักษาใน 3 ชั่วโมงแรก คือหัวใจสำคัญของการฟื้นตัว